Kazak Edebiyatında Polisiye Türünün Kurucusu Kemel Tokayev Doğumunun 100. Yılında İstanbul’da Anıldı

Kemel Tokayev’in doğumunun 100. yılı anısına gerçekleştirilen “Kemel Tokayev: Devlet Adamı, Meşhur Yazar, Tanınan Gazeteci” Uluslararası Konferansı, İstanbul Üniversitesi (İÜ) Rektörlük Binası Doktora Salonu’nda yapıuldı.

Toplantıda Avrasya Yazarlar Birliği Bengü Yayınları tarafından yayınlanan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev’in babasını anlattığı Babama Dair kitabının da tanıtım toplantısı yapıldı.

“Kemel Tokayev: Devlet Adamı, Meşhur Yazar, Tanınan Gazeteci” Uluslararası Konferansı, 22 Eylül 2023’te gerçekleştirildi. Türk Dünyası Sanatçısı Bünyamin Aksungur’un müzik dinletisi ile başlayan etkinliğin açılış konuşmalarını; İÜ Rektör Danışmanı Prof. Dr. Haluk Zülfikar, Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Canseyit Tüymabayev, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Dr. Yakup Ömeroğlu ve İÜ Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (FAMER) Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kızılcık yaptı.

“İstanbul Üniversitesi Dünyanın Birçok Ülkesinden Bilim İnsanlarını Ağırlıyor”

Açılış konuşmasını yapmak üzere kürsüye ilk olarak İÜ Rektör Danışmanı Prof. Dr. Haluk Zülfikar çıktı. 

İstanbul Üniversitesi’nin Kazakistan’ın birçok üniversitesiyle iş birliği içerisinde olduğunu ifade eden Prof. Dr. Zülfikar, “İstanbul Üniversitesi’ne bağlı Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezimiz, kurulduğu tarih olan Aralık 2016’dan itibaren ilmi ve akademik faaliyetlerini sürdürmektedir. Merkezimiz bir yandan Kazakistan’ın birçok üniversitesi ve özellikle Farabi Kazak Milli Üniversitesi ile ortak faaliyet ve projeler yürütmüş, diğer yandan Kazakçanın da aralarında bulunduğu çeşitli dillerde kurslar düzenlemiştir” şeklinde konuştu.

İstanbul Üniversitesi bünyesinde birçok anma toplantısı düzenlendiğini söyleyen Prof. Dr. Zülfikar, “Üniversitemizde merkezlerimiz ve özellikle Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezimiz seminerler, paneller ve okumaların yanı sıra sempozyum ve kongrelerde Türk Dünyasının önemli değerlerini anma toplantıları düzenlemektedir. Bu konferans, ünlü gazeteci, polisiye romanın öncüsü, devlet erkanından Kemel Tokayev’in doğumunun 100. yılı anısına düzenlenmektedir” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Zülfikar, konferansın düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkürlerini ilettikten sonra konuşmasını tamamladı.

​“Kemel Tokayev Bugünün ve Yarının Nesli İçin Çok Gerekli Bir Değer”

Ardından konuşmasını yapmak üzere kürsüye Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Canseyit Tüymabayev çıktı. Prof. Dr. Tüymabayev Kemel Tokayev hakkında bilgi vererek “Bu yıl 100. yaşını kutladığımız ünlü yazar Kemel Tokayev’in yaratıcı mirasının bugünün ve yarının nesli için çok gerekli bir değer olduğuna inanıyorum” dedi.

Kemel Tokayev’in çok büyük bir değer olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tüymabayev, “Kemel Tokayev bizim Farabi Üniversitesi’nin mezunu, ondan dolayı Kazakistan’da onun adına bir sınıf açıyoruz. Ona neden devlet adamı diyoruz? Çünkü uzun yıllar cumhurbaşkanlığında çalıştı. Edebiyat, kültür, sanat alanlarına çok önem verdi ve bu alanların gelişmesine çok büyük katkılarda bulundu. Bunun dışında bugünlerdeki pek çok yazarlara yardımcı oldu” şeklinde konuştu. Prof. Dr. Tüymabayev, konferansın iki üniversitenin ilişkileri açısından da olumlu sonuçları olacağını temenni ederek konuşmasını sonlandırdı.

100. Yaşında Kemel Tokayev

Konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıkan Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Dr. Yakup Ömeroğlu, “Bugün İstanbul Üniversitesi’nde bir ilk yaşanıyor. Kemel Tokayev’in 100. doğum yılıyla ilgili Türkiye’deki ilk bilimsel toplantı yapılıyor. Eminim ki ilerleyen günlerde Ankara’da, İzmir’de, Konya’da başka toplantılar da yapılacak. Çünkü Kemel Tokayev’in hayatı öğrenildikçe, yazarlar onun hakkında yazma ihtiyacı hissedecekler” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Sayın Kasım Comart Tokayev’in babası Kemel Tokeyev’I anlatırken aslında Kazak halkının yaşadığı bir tarihi dönemi de anlattığını söyleyen  Dr. Ömeroğlu, Kemel Tokayev’in ülkenin içinde bulunduğu çok ağır şartlarda başlayan hayatının başarılarla dolu bir sona erişmesi kendi kabiliyet ve gayretleri ile birlikte Kazak kültürünün gücünü göstermesi bakımında da incelenmelidir dedi.

Babama Dair kitabının bu dönemin ve Kemel Tokoyev’in daha yakından tanınması için araştırmacılara ve ilgi duyan okurlara katkıda bulunacağını ifade ederek konuşmasını sonlandırdı.

Son olarak konuşmasını yapmak üzere kürsüye İÜ Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (FAMER) Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kızılcık çıktı. FAMER’in faaliyetleri ve konferans hakkında bilgi veren Prof. Dr. Kızılcık, “Bu konferansı kısa zamanda planladık ve hazırlık yaptık. Türkiye ile Kazakistan arasında nasıl sıkı ve stratejik bir ilişki varsa İstanbul Üniversitesi ile Farabi Kazak Milli Üniversitesi arasında da aynı şekilde sıkı ve stratejik akademik bir iş birliği anlaşması vardır” dedi. Prof. Dr. Kızılcık konuşmasını, programın düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkürlerini ileterek sonlandırdı.

Açılış konuşmalarının ardından “Kemel Tokayev: Devlet Adamı, Meşhur Yazar, Tanınan Gazeteci” başlıklı konferansa geçildi. Doç. Dr. Turgay Gökgöz’ün moderatörlüğünü yaptığı konferansın konuşmalarını; Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk, Prof. Dr. Abdulvahap Kara, Prof. Dr. Orhan Söylemez ve Doç. Dr. Ayna Askeroğlu Arslan gerçekleştirdi. Konferansın ardından Prof. Dr. İlhan Şahin değerlendirme konuşmasını yaptı.

Konferansın ardından, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev’in “Babama Dair” adlı kitabının tanıtımı gerçekleştirildi. Kitap tanıtımı merasimine, İÜ Rektörü Prof. Dr. Osman Bülent Zülfikar da katılım sağladı. Program, fotoğraf çekiminin ardından sona erdi.

Fotoğraf: Mete Aldıraklı