Asrın Felaketine Kardeş Ağıdı

Avrasya Yazarlar Birliği ve TÜRKSOY Türkiye'de bir yıl önce yaşanan deprem felaketi için Türk Dünyasında yazılan eserleri bir araya getirerek kitaplaştırdı.

Türkiye’de Kahramanmaraş merkezli olarak 6 Şubat 2023 gecesi 7.4 şiddetinde bir deprem kaydedildi.

Nice insanımız göçük altında kaldı. Bu elim hadiseye

çok üzülen Kırgız halkı maddî ve manevî destek sağlamaya çalıştı.

Tanınmış şair, yazar ve insanlarınız derin üzüntülerini ileterek başsağlığı dileklerini ilettiler.

Resmî rakamlara göre depremden sonra dünyanın 128 ülkesinden Türkiye’ye yardımlar geldi. Halkımız adına onların her birine şükranlarımız sunuyoruz. Vefakar Türk halkı zor gününde yanında gördüğü sizleri hiçbir zaman unutmayacaktır. Bu devletlerden 83’ü bizzat arama ve kurtarma ekipleri göndererek felaket sahasına in-

diler. Fakat depremin yasını gönülden tutan, ağıt yazan, şiirlerle duygularını anlatanlar Türk ülkeleri ve onların kardeş halkları oldular.

Deprem acıları bugün olduğu gibi geçmişte de Türk halklarını birleştirmiş.

4 Ocak 1911’de Türkistan’da meydana gelen depremde Osmanlı Devleti ve halkı maddî ve manevî yardım ellerini uzatır. Avrupalı ve Rusya gazetelerden haberi olan Osmanlı basını da bu felaketi sayfalarında yer vermiştir.

Sırat-ı Müstakim, Tearif Müslimin dergileri, Hikmet ve Tanin gazeteleri haftalık sayılarında havadis ile sık sık yazı yazarlar.

Türkistan Depreminin basınına yansımasıyla Osmanlı Devletinde iki yardım kampanyası başlar: Birincisi İstiklâl Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un da yazarları arasında bulunduğu Sırat-I Müstakim dergisi tarafından halk ve önde gelen liderler, asker ve siyasi adamlar arasın da başlatılan kampanya olur. İkincisi yardım kampanyası ise Şeyhülislam tarafından başlatılan devlet memurları arasındaki yardım kampanyası idi ve bu kampanyaya İlk olarak Halife Sultan V. Mehmed Reşad kendisi 10,800 lira bağışta bulunur.

Asrın felaketinde bütün Türk dünyası acıyla ayağa kalktı. Aynî, nakdî yardımlar toplandı. Türk Cumhuriyetlerinden ara kurtarma ekipleri deprem bölgesine gelerek çalışmalar yaptılar. Geleneksel boz evlerden, keçe otağlardan kurdukları mahalleler halkın büyük beğenisini kazandı. Deprem çadırları veya prefabrik deprem konutları kışın soğuk yazın sıcakken Kazakistan’dan, Kırgızistan’dan

gelen keçe otağlar kışın sıcak yazın serin tutuyordu.

Bütün bu çalışmalar devam ederken Türkiye’de kardeşlerinin çektikleri acılardan dolayı gece uyuyamayan şairler, yazarlar kaleme sarıldılar. Türk halklarının kardeşliğinin sembolü Ölmez eserler bıraktılar.

Asrın Felaketinin ardından Avrasya Yazarlar Birliği Kardeş Kalemler Dergisi olarak tüm Türk Dünyasında şair ve yazarların depremle ilgili duygu ve düşüncelerini yansıtan eserlerin yer aldığı bir özel sayı yayınlandık. Bu kitapta ise, özel sayıda yer alamayan bazıları da eklenerek şairlerin ve yazarların eserleri bir araya getirildi.

ÇEVİRENLER ve AKTARANLAR

Alp Eren Demirkaya -

Anar Mambetisayeva -

Aykanış Adilova

Dilfuza Kushakova -

Esra Yavuz Acar

Feyzullah Budak

Gulbahor Sattarova Koça

Kalmamat Kulamshaev

Kenan Çarboğa

Mehmet Güler

Meiramgul Isaeva

Muhittin Gümüş

Mustafa Bedir

Nargize Esed

Nur Ahmet Kurban

Nurgali Jusipbay

Ruşaniya Altay

Ufuk Tuzman

Şair ve Yazarlarımız

AFGANİSTAN/Özbek

Haşim Hemdem

AZERBAYCAN

Aida Eyvazlı Göytürk

Gulu Ağses

Vakıf Aslan

Resmiyye Sabir

Ali Aşık

Banu Muharrem

Coşkun Haliloğlu

Fergane Yusufkızı

Elmar Hüseynov

Etibar

Maha

Namık Delidağlı

Rahile Karalova

Sebuhi Kurbanov

Sevinc Arzulu

Terane Turan Rahimli

Valeh Koca.

Teymur Padar.

Vüsal Hatemov

Hakani Habiboğlu

Zaur İlhamoğlu

IRAK/KERKÜK

Ali Yağmuroğlu

Hasan Berberoğlu

KAZAKİSTAN

Davlethan Abilhayırulı

Kasımhan Begmanov

Tanatar Darelov

Kuat Adis

Jumaş Kenebayı

Mukaş Seytkazinov

Şayahmet Alcambay

Juldızay Iskak

Janılhan Asılbekova

Şemşiya Jubatova

Kairat Bisembayev

KIRGIZİSTAN

Bayan Akmatov

Altınbek İsmailov

Atantay Akbarov

Taştanbek Çakiyev

Tolukbek Bayzak

Anisa Kurmanbekova

Cıldızbek Tursunbayev

Bahpurbek Alenov

Gülzada Stanaliyeva

Sulayman Rısbayev

Ömürbek Tillebayev

Bakıt Asanov

Damir Abakirov

Gülizar Abdimitalipova

Gülmir Alimbekova

Şayloobek Aşirov

Aynagül Bazarbayeva

Anarkül Bayçukueva (Baynar)

Çınarkan Bekturova

Erkayım Botaliyeva

Çolpon Bosumbayeva (Çolpan Yıldız)

Cıpargül Cetigenova

Bübüacar Cusubakunova

Baktıgül Çoturova

Cıpar İsabayeva

Abdımomun Kalbayev

Bazarbek Kıdıraliev

Cıparkan Kutpidinova

Kocogeldi Kultegin

Beşboluş Matisakov

Kunduzbübü Mamatova

Nurila Nusupova (Upan)

Çınara Sarbagışova

Kayırgül Sıdıkanova

Kalbubu Sariyeva

Nurcamal Sultanbekova

Kunduz Suranbayeva

Baktıgül Seksenbekova

Altınay Tokoyeva

KOSOVA

Enis Muzbeg

İskender Muzbeg

DAĞISTAN / KUMUK

Bahavutdin Adcamato

ÖZBEKİSTAN

Amir Hudoyberdi

Bahtiyar Yoldaşev

Süleyman Şadiyev

Muhammed İsmail

Suyun Namoz

Axtamquli

Babur Babamurad

Dilşad Şükür

Fazıl Ferhat

Hafiza Egamberdıeva

Jasur Rahmon

Lola Sabirova

Mirzohid Botirov

Muhayyo Rustamkızı .

Nosirjon Jo’rayev

Nazira Boymurodova

Özodbek Sattorov

Roza Artıkbayeva

Umida A’zam

Yoldaş Eşbek

Yahya Fayaz

Zikrilla Ne’mat

TATARİSTAN

Rkail Zeydulla

Remis Aymet

Saniye Ehmetcanova

Bibinisa Mahim Muhiddin kızı

TÜRKİYE

Abdülmukaddes Kutlu

Abdullah Satoğlu

S. Burhanettin Kapusuzoğlu

Serkan Sayan

Ülkü Taşlıova

Hadi Önal

Mehmet Gözüküra

Mehmet Karahan.

Gülay Sormageç (Ozan Akol)

UYGUR

Devran

Muhammed Abdumijit

Patigül Mahsetova

Şairlere soyadı alfabetik sırasına göre kitapta yer verildi. Eserleriyle bizlere acılara dayanma gücü katan şair ve yazarlarımıza, çevirmenlerimize ve kitabın yayınlanmasında inisiyatifi ve destekleri TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev’e teşekkür ediyoruz.

Asrın felaketinin birinci yıl dönümünde böyle bir acının bir daha yaşanmamasını yaratandan diliyoruz.

 

Yakup ÖMEROĞLU

Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı